Vous êtes ici  ›Home› Dossiers

GEMOTORISEERDE TWEEWIELERS: EEN MUST IN HET MOBILITEITSBELEID (JANUARI 2006)

Politici, van lokaal tot Europees niveau, houden in hun beleidskeuzes slechts zelden rekening met de bijdrage die de gemotoriseerde tweewielers leveren aan het sociale leven en de economie. Dit ondanks de onbetwistbare voordelen die gemotoriseerde tweewielers bieden op het vlak van mobiliteit en milieuzorg. De bezorgdheid omtrent hun schadelijke emissies was inderdaad ooit terecht, maar is vandaag niet langer geldig.

De motorindustrie heeft in recordtijd deze problemen efficiënt aangepakt. Ook de stelling dat de promotie van het gebruik van motorfietsen en scooters het aantal ongevallen zal doen toenemen, blijkt onterecht. Ja, de verkeersveiligheid van motorfietsen moet verbeteren, maar niet door onlogische beperkingen op het niveau van het rijbewijs. De toenemende fileproblematiek heeft niet alleen een beperkende invloed op onze persoonlijke mobiliteit en levenskwaliteit, maar dreigt ook onze concurrentiepositie in de wereldeconomie te verzwakken.

Stapsgewijs rijbewijs is een noodzaak

De voorbereiding van de derde Europese Richtlijn voor het rijbewijs, zoals voorgesteld tijdens het voorzitterschap van Luxemburg, gaat de verkeerde richting uit doordat een bijkomend examen zou worden geëist. Dat examen zal geen extra veiligheid bieden. Dit werd al in Duitsland aangetoond, waar een bijkomende test werd ingevoerd. Al in 1993 werd die opnieuw afgeschaft, omdat geen bijkomend veiligheidsvoordeel werd vastgesteld. De nieuwe test zal de toegang tot motorfietsen bemoeilijken en duurder maken. Potentiële rijders zullen wachten tot hun 24 jaar om dan meteen een ‘full- licence’(een rijbewijs geldig voor alle types motoren) te behalen. Daardoor wordt de essentiële stapsgewijze benadering van de opleiding onderuit gehaald. Het valt ook onmogelijk te begrijpen waarom lidstaten de vrijheid zouden krijgen om de beginleeftijd te verhogen tot 20 jaar. Dit is een duidelijke discriminatie ten opzichte van de minimumleeftijd voor auto’s.

Emissienormen, van milieuprobleem naar competitief voordeel

De vermindering van schadelijke emissies bij gemotoriseerde tweewielers is een proces dat nog relatief jong is in vergelijking met de auto-industrie. De eerste stap met de norm Euro 1 werd in 1999 gezet, gevolgd door Euro 2 in 2003.

De derde fase is intussen duidelijk gedefinieerd en wordt vanaf januari 2006 geïmplementeerd. Dankzij een reeks innovaties is de verbetering tussen Euro 1 en Euro 3 aanzienlijk (met een duidelijke en strenge definitie van limietwaarden en testmethodes): - 94% voor koolmonoxide- en koolwaterstof, en –50% voor stikstof. De motorindustrie heeft een grootse vooruitgang gemaakt, maar nog belangrijker zijn de effecten op langere termijn. In opdracht van de Europese Commissie hebben onafhankelijke experts van 'the Laboratory of Applied Thermodynamics (LAT) van de Aristottle University of Thessaloniki de toekomstige evolutie van de emissies van de belangrijkste vervuilende stoffen onderzocht. LAT becijferde dat de emissies van motorfietsen een goede, en vaak zelfs betere, trend vertonen in vergelijking met de globale emissies van het wegverkeer, over de periode 1999 –2012. De Europese motorindustrie engageert zich om de komende jaren verder te werken aan een reductie van de emissies en een lager brandstofverbruik. Dankzij deze technologische vooruitgang zal iedereen kunnen erkennen dat motorfietsen milieuvriendelijke voertuigen worden.

Minder ongevallen, ondanks grotere inzet van gemotoriseerde tweewielers

Ken Livingstone, de burgemeester van London, probeert met de heffing van tolgeld het verkeer in de wereldstad terug te dringen. Hij maakte de bewuste keuze om gebruikers van gemotoriseerde tweewielers vrij te stellen van deze tolheffing. Intussen is het aantal tweewielers in het hart van de stad met 20% toegenomen. Het aanbod aan motorparkings werd verbeterd en uitgebreid. De aanvankelijke vrees voor een stijging in het aantal ongevallen blijkt intussen ongegrond.

Het aantal ongelukken met motorrijders, ondanks het toegenomen gebruik, is er zelfs gedaald met 30% op 3 jaar tijd.

Londen heeft dan ook het voortouw genomen om de verkeersveiligheid te verbeteren. Na een analyse van de ongevallen bleek dat het bijschaven van het gedrag van automobilisten even belangrijk is als motorrijders te leren hoe ze ongevallen kunnen vermijden. Een advertentiecampagne op televisie en in de bioscopen trok de aandacht op het feit dat motorrijders vaak te laat of niet worden opgemerkt door andere weggebruikers. Tegelijk liep ook een project waarbij motorrijders door een politieman-motorrijder worden gescreend tijdens een rit in het verkeer en naderhand tips krijgen om hun persoonlijke rijstijl aan te passen om ongevallen te helpen voorkomen. Al meer dan 5000 motorrijders hebben deze opleiding gevolgd.

Ook in andere domeinen worden maatregelen genomen, gesteund door onderzoek en pas na overleg met de andere weggebruikers. Een experiment waarbij motorrijders ook van de vrije busbanen gebruik mogen maken, toont geen negatieve effecten. De stad onderzoekt ook de mogelijke positieve gevolgen voor de veiligheid van motorrijders door hun het opstelvak voor fietsen aan verkeerslichten te laten delen met de fietsers. Ook in andere belangrijke Europese steden, zoals Rome en Madrid vallen positieve ervaringen te noteren door het gebruik van gemotoriseerde tweewielers te bevorderen en te begeleiden.

De industrie draagt bij aan de verbetering van de verkeersveiligheid van gemotoriseerde tweewielers

De Europese industrie engageert zich om geleidelijk meer tweewielers uit te rusten met geavanceerde remsystemen, waarvan ABS de best gekende toepassing is. Tegen 2010 zal de meerderheid van de motorfietsen voor straatgebruik uitgerust zijn met een dergelijk remsysteem. Het is niet eenvoudig om de passieve veiligheid van motorfietsen verder te verbeteren. Sinds enkele jaren werkt de industrie aan diverse projecten om de zichtbaarheid van motorfietsen in het verkeer te verbeteren. Daarnaast besteden designers speciale aandacht aan het ontwerp van motorfietsen om ze veiliger te maken en werden specifieke crashtest dummies ontworpen. De motorindustrie werkt ook actief mee aan projecten die communicatie tussen verschillende voertuigen tot stand proberen te brengen. Zo zullen andere weggebruikers in hun voertuig verwittigd worden over de aanwezigheid van motorrijders in hun onmiddellijke omgeving en gewaarschuwd worden voor potentieel gevaarlijke situaties. In Europa lopen vandaag de basisopleidingen voor motorrijders ver uiteen, zowel qua kwaliteit als qua inhoud. Daarom ondersteunt ACEM (samen met andere Europese motorfederaties) het 'Initial Rider Training Project' dat door de Europese Commissie wordt gesponsord. Bedoeling is om de minimale voorwaarden in de hele Unie te harmoniseren. Tegen 2007 moet een motorfietssimulator tegen een aanvaardbare prijs ter beschikking zijn, zodat bv. rijscholen in veilige omstandigheden hun kandidaat-motorrijders de basisvaardigheden kunnen bijbrengen en hen actief kunnen trainen op risicoperceptie.

Geachte politici, denk voortaan 'motorfiets'. Positieve maatregelen ter promotie van het gebruik van gemotoriseerde tweewielers en ter verbetering van hun verkeersveiligheid hebben al te lang op zich laten wachten. Omdat motorfietsen een belangrijke mate van onafhankelijkheid en individueel vlot vervoer garanderen, zullen mensen steeds voor dit vervoermiddel blijven kiezen, ongeacht het aanbod aan openbaar vervoer. De populariteit van motorfietsen is overduidelijk: over de laatste vijf jaar is het Europese park gegroeid met 41% en de voorbije 10 jaar is het aantal gereden kilometers met gemotoriseerde tweewielers toegenomen met 49%, waar andere vormen van transport slechts met 15% zijn gegroeid. ?

Voor de redactie van dit artikel werd een beroep gedaan op de teksten van de sprekers tijdens de tweede jaarlijkse conferentie van ACEM met het thema 'Motorcycle & Society', die plaatsvond op 23 november 2005 in Brussel. Alle details van de conferentie zijn ter beschikking op http://www.acembike.org/motorcycles&society/Links&download.html. ACEM (Association des Constructeurs Européens de Motocycles) is de beroepsfederatie van de motorindustrie in Europa, die 12 fabrikanten en 12 federaties (waaronder FEBIAC) in heel Europa vertegenwoordigt. De leden van ACEM verzorgen 85% van de totale productie en vertegenwoordigen tot 90% van de totale markt in Europa.

Rapport annuel